W sztuce rzymskiej, pismo rzymskie otrzymało rangę artystyczną, zwłaszcza na łukach triumfalnych i kolumnach upamiętniających sławnych Rzymian. Kapitała jest najstarszą formą rzymskich liter, od których wywodzą się wszystkie późniejsze rodzaje pisma łacińskiego. Jej nazwa oczywiście jest późniejsza i pochodzi od łacińskiego słowa “caput” (głowa), bo takim liternictwem pisano nagłówki (capita) tekstów.
Kapitała jest pismem monumentalnym i majestatycznym, przeznaczonym do kucia napisów w kamieniu. Jest ona również pierwszym rodzajem pisma zastosowanym do pisania na materiale miękkim. Litery kapitały są symetryczne, rysowane linią o jednakowej grubości, mają jednakową wysokość, większość liter można wpisać w kwadrat lub prostokąt, między innymi: O, C, D, M, N, Q. Trzonki liter są zakończone poprzecznymi kreskami – szeryfami. Szeryfy, pierwotnie ślady po dłutku kamieniarskim, w późniejszym liternictwie stają się ozdobnikami liter. Na harmonijną budowę tekstu składa się piękno poszczególnych liter oraz wielkość odstępów między literami, wyrazami, wierszami wraz z iluzją światłocienia poprzez odpowiednie rycie liter w płaszczyźnie rzeźby.
Kapitała używana była również później w średniowieczu – za jej pomocą zaznaczano w księgach m.in. inicjały, tytuły, ważne fragmenty tekstu lub cytaty.
Sztuka prehistoryczna i sztuka antyku – podręcznik historii sztuki w Polskim Języku Migowym.
Sztuka narodziła się na ścianach prehistorycznych jaskiń, w postaci niezwykłych rysunków naskalnych. Sztuki plastyczne są od zawsze obecne w codziennym życiu. Piękno jest wokół nas i nie trzeba być artystą, by je doceniać i się nim zachwycać. Historia sztuki jest bardzo ważnym elementem ogólnej wiedzy o świecie i kulturze. Bez sztuki nie byłoby piękna.
Projekt „Sztuka prehistoryczna i sztuka antyku – podręcznik historii sztuki w Polskim Języku Migowym” – jest to seria filmów edukacyjnych w języku migowym, opowiadająca o wybranych najciekawszych artystach, zabytkach i okresach z epoki prehistorycznej i antyku.
Filmy są udostępniane na kanale YouTube pn. Sztuka prehistoryczna i sztuka antyku, celem upowszechniania tej wiedzy wśród samych osób głuchych jak i ich otoczenia, czyli tłumaczy, edukatorów. W ostatnich latach dostępność wiedzy i edukacji w Polskim Języku Migowym się znacząco zwiększyła, ale nadal jest to kropla w morzu potrzeb.
W ostatnich latach powstała także Encyklopedia Sztuki w Polskim Języku Migowym – leksykon podstawowych, najczęściej używanych pojęć z historii sztuki.
Niniejszy projekt stanowi bardzo ważne jej dopełnienie. Projekt ten ma atut edukacyjny w zakresie słownictwa języka migowego w obszarze historii sztuki dla przyszłych i obecnych tłumaczy języka migowego jak i dla osób uczących się tego języka.
pomysł, opracowanie i realizacja projektu, opracowanie zagadnień i definicji:
Agnieszka Kołodziejczak
tłumaczenie na Polski Język Migowy:
Marek Krzysztof Lasecki, Tomasz Grabowski, Monika Kozub, Daniel Kotowski
kamera i montaż:
Olgierd Koczorowski
opracowanie graficzne e-publikacji:
Tomasz Grabowski
konsultacje eksperckie:
Marek Krzysztof Lasecki, prof. Aneta Pawłowska (Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego)
współpraca ekspercka:
Grupa Artystów Głuchych
Projekt dofinansowany w ramach projektu grantowego pn. „Inkubacja innowacji społecznych w obszarze kształcenia ustawicznego osób dorosłych” realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 przez Stowarzyszenie Instytut Nowych Technologii w Łodzi.
E-publikacja przeznaczona wyłącznie do bezpłatnego użytkowania. Filmy udostępniane na zasadach licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa — Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (treść licencji dostępna na stronie: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/pl/legalcode) z wyjątkiem zdjęć, dla których licencje zostały odrębnie określone.
Łódź 2018-2019
