van Eyck Jan

Młodszy z braci Jan van Eyck (urodził się 1390 – zmarł 1441) zdobył większą sławę. Był on wszechstronnie uzdolniony. Innymi znanymi dziełami Eycka były: Madonna Kanclerza Rolin, liczne portrety m.in. Kardynała Albergati.

Bardzo znaczącym dziełem jest Portret małżonków Arnolfini (powstał w 1434, w kolekcji Galerii Narodowej w Londynie w Wielkiej Brytanii). Artysta przedstawił parę małżonków w momencie składania sobie przysięgi małżeńskiej wobec niewidocznych na obrazie świadków, odbitych tylko w wypukłym lustrze naprzeciwległej ścianie. Kompozycja jest pozornie symetryczna i centralna. Wzrok widza dąży ku złączonym dłoniom małżonków. Kompozycyjna koncepcja kolorystyczna jest niezmiernie ciekawa, najsilniejsze kontrasty najczystszych i silnie nasyconych barw to postać kobiety w zieleni z akcentami błękitu, rękawów i dołu spodniej szaty oraz sąsiadująca czerwień łoża z baldachimem i krzesła w centrum. Silnym akcentem jest nakrycie głowy i dopełniające ją delikatne białe obramowanie szaty u dołu. Obraz można „czytać” zarówno wzdłuż osi symetrii, jak i po dwóch przecinających się przekątnych. Gama barw jest bogata, o bardzo harmonijnych zestawieniach. Splata się tu wszystko w jedną całość: subtelne uczucia małżonków i atmosfera codzienności, która ich otacza. Z troską opracowane są tak postaci ludzi, maleńkiego pieska, drewniane trepki do noszenia po domu, owoce na parapecie, kręty świecznik – czy okrągłe lustro. Tu nie człowiek jest najważniejszy, ale otaczające go przedmioty. Każdy z przedmiotów ma ukryte znaczenie, symboliczne, związane ściśle z tematyką zaślubin, w świeczniku płonie jedna świeca – symbol Chrystusa, owoce, symbol niewinności, jak i upadek człowieka w grzechu pierworodnym, piesek – wierność. Obraz wyraża swoiste podejście do idei
humanistycznej w Niderlandach – człowiek w centrum, ale równocześnie jako jeden z elementów nieskończonego bogactwa form światła.