Charakterystyczne elementy architektury islamskiej to:
- kopuły oparte na kolistych murach, pendentywach lub trompach często złożonych z maleńkich celek lub pionowo spiętrzonych stalaktytów;
- meczety z minaretami, w których wielkie dziedzińce są często połączone z centralną salą modlitw;
- dekoracja za pomocą geometrycznych i powtarzalnych ornamentów (arabesek) oraz częste używanie dekoracyjnego kaligrafowanego pisma jako ornamentu;
- rzadkie przedstawienia figuralne (ludzi i zwierząt). Częstym motywem są – zazwyczaj stylizowane i uproszczone – liście roślin.
Wystrój wykonywany w formie malowideł lub mozaiki z płytek fajansowych o jaskrawych, nasyconych barwach, spotykany jest zarówno na płaszczyznach ścian, jak i wewnętrznej powierzchni kopuł.
Architektura islamu jest często nazywana „architekturą zasłony”, gdyż jej piękno leży w przestrzeniach wewnętrznych (dziedzińcach i pokojach), które nie są widoczne z zewnątrz. Architektura pałaców sztuki islamu opiera się na swobodnym układzie pomieszczeń rozdzielonych wewnętrznymi dziedzińcami z zielenią i fontanną lub basenem pośrodku, otoczonych ogrodami. W poszczególnych częściach układu występuje rygorystyczna, uderzająca symetria a w całości planu swobodne i takie wzajemne usytuowanie pomieszczeń tworzy wrażenie rozmaitości, różnorodności punktów widzenia.
Użycie monumentalnych form, takich jak wielkie kopuły, wysokie minarety i duże dziedzińce, ma sprawiać wrażenie siły i potęgi.
Od wczesnego chrześcijaństwa do gotyku – podręcznik historii sztuki w Polskim Języku Migowym (PJM).
Podróżując po Europie i Polsce bardzo często można zobaczyć strzeliste, bogato dekorowane kościoły, oblegane przez turystów. Katedry w Mediolanie, Notre-Dame w Paryżu, Amiens, Chartres, Burges, Canterbury, Wells, Salisbury, Gnieźnie wzbudzają podziw i zadumę nad umiejętnościami ówczesnych architektów.
Bogactwo ornamentów wschodnich w sztuce islamu oszałamia turystów a tajemniczość i uduchowienie ikon Andrieja Rublowa skłania do przemyśleń na temat tajemnic wiary. Przyszedł czas aby o nich krótko opowiedzieć w polskim języku migowym. Zbiór najważniejszych zagadnień z zakresu wiedzy o okresie historii sztuki od wczesnego chrześcijaństwa do gotyku jest efektem realizacji projektu „Od wczesnego chrześcijaństwa do gotyku – podręcznik historii sztuki w Polskim Języku Migowym (PJM)”.
Filmy z napisami są udostępniane na kanale YouTube celem upowszechniania tej wiedzy wśród samych osób głuchych jak i ich otoczenia. Są także ważnymi materiałami edukacyjnymi w zakresie wiedzy o sztuce, stworzonymi w celu uwrażliwienia na piękno kultury i samej sztuki.
pomysł, opracowanie i realizacja projektu, opracowanie zagadnień i definicji:
Agnieszka Kołodziejczak
tłumaczenie na polski język migowy:
Marek Krzysztof Lasecki, Tomasz Grabowski, Joanna Huczyńska, Monika Kozub, Daniel Kotowski
kamera i montaż:
Olgierd Koczorowski
opracowanie graficzne e-publikacji:
Tomasz Grabowski
konsultacje eksperckie:
Marek Krzysztof Lasecki, dr hab. prof. UŁ Aneta Pawłowska (Katedra Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego)
współpraca ekspercka:
Grupa Artystów Głuchych, Uniwersytet Łódzki
Projekt dofinansowany w ramach projektu grantowego pn. „Polska dostępna – dostępność do zaprojektowania” realizowanym w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, Oś Priorytetowa IV Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa, Działanie 4.1 Innowacje społeczne przez Stowarzyszenie Inicjatyw Gospodarczych Delta Partner, z siedzibą w Cieszynie, ul. Zamkowa 3a/1, 43-400 Cieszyn.
E-publikacja przeznaczona wyłącznie do bezpłatnego użytkowania. Filmy udostępniane na zasadach licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 Polska (treść licencji dostępna na stronie http://creativecommons.org/licences/by-sa/4.0/pl/legalcode) z wyjątkiem zdjęć, dla których licencje zostały odrębnie określone.
Łódź 2021-2022
