Architektura gotycka (gotyk) – styl w architekturze europejskiej okresu późnego średniowiecza, od około połowy XIII do początku XVI wieku. Za wzorcowy przykład budynku gotyckiego na ogół uważa się gotycką katedrę. Architektura gotycka w zamierzeniu jej twórców miała w doskonały sposób odzwierciedlać boską naturę i wielbić Boga. Strzelista, ogromna bryła kościoła stała się symbolem czasów, w których religijność charakteryzowała się wielkim pragnieniem wzniesienia się ku Bogu. Cechował ją wertykalizm – przewaga licznych kierunków pionowych sprawiająca wrażenie „pięcia się ku górze”. Lekkość, dynamika, silne rozczłonkowanie i duża dekoracyjność bryły dawały wrażenie jej ożywienia i odmaterializowania, ekspresji. Dominował układ bazylikowy trój- lub pięcionawowy, rzadziej wznoszone są kościoły halowe, na planie krzyża łacińskiego lub prostokąta, otoczone wieńcem kaplic. Występowało zróżnicowanie form sklepiennych: sklepienie krzyżowo-żebrowe, gwiaździste, sieciowe, kryształowe (mnożenie żeber nabierało z czasem funkcji czysto dekoracyjnej). Bryłę zewnętrzną cechowała duża ilość wież, fasada zazwyczaj była dwuwieżowa, z dużą liczbą portali, bogato dekorowana o rozbudowanym programie ikonograficznym. Rozbudowa miast i siedzib władców to przede wszystkim doskonalenie ich funkcji obronnych. Coraz większe znaczenie w zabudowie miast mają ratusze, siedziby władzy miejskiej, arsenały, szpitale tworzone przez zakony.
Od wczesnego chrześcijaństwa do gotyku – podręcznik historii sztuki w Polskim Języku Migowym (PJM).
Podróżując po Europie i Polsce bardzo często można zobaczyć strzeliste, bogato dekorowane kościoły, oblegane przez turystów. Katedry w Mediolanie, Notre-Dame w Paryżu, Amiens, Chartres, Burges, Canterbury, Wells, Salisbury, Gnieźnie wzbudzają podziw i zadumę nad umiejętnościami ówczesnych architektów.
Bogactwo ornamentów wschodnich w sztuce islamu oszałamia turystów a tajemniczość i uduchowienie ikon Andrieja Rublowa skłania do przemyśleń na temat tajemnic wiary. Przyszedł czas aby o nich krótko opowiedzieć w polskim języku migowym. Zbiór najważniejszych zagadnień z zakresu wiedzy o okresie historii sztuki od wczesnego chrześcijaństwa do gotyku jest efektem realizacji projektu „Od wczesnego chrześcijaństwa do gotyku – podręcznik historii sztuki w Polskim Języku Migowym (PJM)”.
Filmy z napisami są udostępniane na kanale YouTube celem upowszechniania tej wiedzy wśród samych osób głuchych jak i ich otoczenia. Są także ważnymi materiałami edukacyjnymi w zakresie wiedzy o sztuce, stworzonymi w celu uwrażliwienia na piękno kultury i samej sztuki.
pomysł, opracowanie i realizacja projektu, opracowanie zagadnień i definicji:
Agnieszka Kołodziejczak
tłumaczenie na polski język migowy:
Marek Krzysztof Lasecki, Tomasz Grabowski, Joanna Huczyńska, Monika Kozub, Daniel Kotowski
kamera i montaż:
Olgierd Koczorowski
opracowanie graficzne e-publikacji:
Tomasz Grabowski
konsultacje eksperckie:
Marek Krzysztof Lasecki, dr hab. prof. UŁ Aneta Pawłowska (Katedra Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego)
współpraca ekspercka:
Grupa Artystów Głuchych, Uniwersytet Łódzki
Projekt dofinansowany w ramach projektu grantowego pn. „Polska dostępna – dostępność do zaprojektowania” realizowanym w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, Oś Priorytetowa IV Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa, Działanie 4.1 Innowacje społeczne przez Stowarzyszenie Inicjatyw Gospodarczych Delta Partner, z siedzibą w Cieszynie, ul. Zamkowa 3a/1, 43-400 Cieszyn.
E-publikacja przeznaczona wyłącznie do bezpłatnego użytkowania. Filmy udostępniane na zasadach licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 Polska (treść licencji dostępna na stronie http://creativecommons.org/licences/by-sa/4.0/pl/legalcode) z wyjątkiem zdjęć, dla których licencje zostały odrębnie określone.
Łódź 2021-2022
